Czym jest zachowek?

Śmierć bliskiej osoby zwykle wiąże się z wieloma przykrymi emocjami. Po organizacji uroczystości pogrzebowej i uporaniu się ze stratą przychodzi czas na dopełnienie formalności związanych z testamentem. Czasami zdarza się tak, że zmarły nie pozostawił majątku w spadku najbliższej rodzinie. Warto wiedzieć, że w takiej sytuacji można starać się o otrzymanie tak zwanego zachowku. Czym tak właściwie jest, ile wynosi i kto może na niego liczyć?

Co to jest zachowek i czemu ma służyć? 

Czasami zdarza się tak, że testament pozostawiony przez zmarłego nie jest sprawiedliwy według jego najbliższych krewnych. Właśnie dlatego w prawie spadkowym zostało określone prawo tak zwanego zachowku, którego celem jest ochrona rodziny, która była blisko spokrewniona ze spadkodawcą.

Wspomniane prawo w praktyce polega na tym, że osoba, która czuje się pokrzywdzona, może wystąpić przeciwko spadkobiercy o zapłatę sumy pieniężnej, która jest niezbędna do pokrycia zachowku bądź uzupełnienia go. Sprawa musi być skierowana do sądu cywilnego, a jej założenie jest możliwe, jeżeli uprawniony nie otrzymał zachowku, który mu się należał w formie spadku, zapisu albo darowizny.

Komu się należy zachowek i ile wynosi? 

Osoby pominięte w testamencie, które udają się do radcy prawnego, często nie są pewne, czy zachowek im się należy, a jeżeli tak, to ile wynosi. Warto wiedzieć, że mają do niego prawo osoby, które są wymienione w treści art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego, czyli:

• zstępni (dzieci, wnuki i prawnuki),
• małżonek,
• rodzice spadkodawcy.

Zlecając prawnikowi prowadzenie spraw spadkowych w zakresie zachowku, można się domagać zachowku w wysokości połowy wartości majątku, który byłby odziedziczony zgodnie z ustawą.
Wyjątkiem jest sytuacja, w której spadkobierca uprawniony do zachowku jest małoletni albo niezdolny do pracy. Wówczas może się starać o otrzymanie zachowku, który wynosi dwie trzecie udziału spadkowego wynikającego z ustawy. Co ważne, prawo do otrzymania zachowku można utracić poprzez wydziedziczenie w testamencie, odrzucenie spadku, przebywania w stanie separacji ze spadkodawcą czy zawarcia ze spadkodawcą umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia.