Umowa dożywocia a darowizna to dwa różne pojęcia. Jakie są główne różnice między umową dożywocia a darowizną?
Definicja umowy dożywocia lub dożywocie – to rodzaj umowy cywilnoprawnej, w której jedna ze stron zobowiązuje się zapewnić drugiej dożywotnie utrzymanie w zamian za przeniesienie własności nieruchomości.
Definicja darowizny nieruchomości umowa darowizny to zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Podstawowa różnica między umową dożywocia a darowizną polega na tym, że umowa dożywocia jest dwustronnie zobowiązująca, a umowa darowizny jest jednostronnie zobowiązująca.
Jakie są prawa i obowiązki stron umowy dożywocia w porównaniu z darowizną?
W przypadku umowy darowizny obdarowany może swobodnie dysponować otrzymanym przedmiotem, ponieważ staje się jego właścicielem w momencie realizacji umowy.
Umowa darowizny może zawierać jakiś warunek, ale nie można takiej umowy mylić z obowiązkiem dożywotniej opieki, który jest charakterystyczny dla umowy dożywocia. Darowizna wynika bowiem z chęci nieodpłatnego przekazania określonej rzeczy innej osobie, przypominając tym samym prezent.
Umowa dożywocia ma natomiast na celu zapewnienie właścicielowi nieruchomości opieki i możliwości dalszego zamieszkiwania w swoim domu, a inna osoba uzyskuje prawo do korzystania z tej nieruchomości. Umowa dożywocia ma charakter alimentacyjny. Jej celem jest zapewnienie opieki w zamian za nieruchomość.
Jakie są procedury i formalności związane z zawarciem umowy dożywocia i darowizny nieruchomości?
Umowy dotyczące przeniesienia własności, tak i umowa o dożywocie oraz umowa darowizny nieruchomości muszą być zawarte w formie aktu notarialnego, aby ich zapisy były wiążące dla stron.
Wymogi aktu notarialnego dla nieruchomości wymagają przedstawienia dokumentów obydwu stron, a także szeregu dokumentów dotyczących przekazywanej nieruchomości.
Jeśli chcesz wiedzieć, jakie dokumenty są wymagane w przypadku twojej sprawy to zachęcamy do kontaktu – kancelaria podatkowa.
W umowie dożywocia dodatkowo powinny zostać określone zasady dożywotniego utrzymania i świadczeń na rzecz zbywcy nieruchomości. Zwykle nabywca powinien przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, a także zapewnić mu odpowiednią pomoc oraz pielęgnowanie w chorobie i opłacić pogrzeb po jego śmierci. Jeżeli prawa i obowiązki nie zostaną wyszczególnione w umowie, to wówczas będą wynikać z zapisów Kodeksu cywilnego – umowa dożywocia uregulowana została w art. 908-916 Kodeksu cywilnego.
W umowie darowizny przedmiotem jest wyłącznie przekazanie praw do nieruchomości, bez szczególnych zobowiązań po stronie obdarowanego.
Różnice między umową dożywocia a darowizną – skutki prawne
Skutki prawne umowy dożywocia – do najważniejszych skutków prawnych zawarcia umowy dożywocia przez właściciela nieruchomości jest natychmiastowe przeniesienie własności na nabywcę w momencie zawarcia umowy. Oznacza to, że od tej chwili nieruchomość nie podlega dziedziczeniu, ponieważ ma nowego właściciela. Z prawem korzystania z nieruchomości związany jest jednak obowiązek sprawowania nad dożywotnikiem opieki w sposób określony w umowie lub w kodeksie cywilnym.
Skutki prawne darowizny mieszkania – w przypadku darowizny, obdarowany staje się nowym właścicielem mieszkania, a darczyńca w wyniku umowy darowizny traci własność nad nieruchomością na rzecz obdarowanego, czyli nie ma już prawa, by nią dysponować, czy w niej zamieszkać.
Różnica między dożywociem a umową darowizny – podatki
Jakie są skutki podatkowe umowy dożywocia w porównaniu z darowizną?
Jaki podatek od umowy dożywocia? Umowa dożywocia jest objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek zapłaty tego podatku spoczywa na nabywcy i nie ma możliwości skorzystania z całkowitego zwolnienia podatkowego. Jednocześnie umowa dożywocia nie jest objęta podatkiem od spadków i darowizn.
Podstawą opodatkowania PCC jest wartość rynkowa nieruchomości, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC stawka podatku wynosi 2%, ale nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Podatek od darowizny mieszkania – w przypadku darowizny mieszkania obowiązuje podatek od spadków i darowizn. Są wyjątki od tego podatku można sprawdzić je poprzez konsultację. Darowizna mieszkania nie podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Kiedy lepiej jest zawrzeć umowę dożywocia, a kiedy darowiznę nieruchomości?
Rozważając wybór jednej z tych umów warto zadać sobie pytania, na podstawie swoją własną sytuację majątkową i rodzinną.
W odróżnieniu od umowy darowizny, umowa o dożywocie zabezpiecza interesy przekazującego nieruchomość. Dożywocie daje prawną gwarancję tego, że dożywotnik nie zostanie wyrzucony z mieszkania, które nie jest już jego własnością. Prawo i umowa dożywocia dają mu także wiele innych uprawnień, w porównaniu do umowy darowizny.
Szczególnie ważną kwestią jest zagadnienie, czy umowa dożywocia może być unieważniona tak samo, jak darowizna? Zasadniczo umowy dożywocia nie można odwołać, tak jak ma to miejsce w przypadku darowizn. Może ją rozwiązać tylko sąd, na wniosek jednej ze stron.
