W przypadku darowizn niemal zawsze pojawia się pytanie: czy darowizna w rodzinie jest zwolniona z podatku? Co prawda w polskim systemie prawnym darowizna w rodzinie może korzystać z przywilejów podatkowych, ale nie w każdym przypadku. Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, otrzymanie określonego majątku, nawet w najbliższym kręgu rodzinnym, może skutkować obowiązkiem rozliczenia się z fiskusem. A wszystko zależy od kilku czynników, m.in. od tego, kto komu przekazuje darowiznę, w jakiej wysokości, oraz czy spełnione zostały formalności przewidziane w przepisach.
Darowizna od rodziców a zgłoszenie do US
Zwolnienie z podatku dla najbliższej rodziny obowiązuje wyłącznie pod określonymi warunkami. Aby skorzystać z tego przywileju, należy przede wszystkim należeć do najbliższej rodziny – czyli tzw. grupy zerowej, która obejmuje:
- małżonka,
- zstępnych (dzieci, wnuki),
- wstępnych (rodzice, dziadkowie),
- pasierba, rodzeństwo,
- ojczyma i macochę.
Darowizna między rodzicami a dziećmi zazwyczaj odbywa się w tzw. grupie zerowej, co daje prawo do skorzystania z preferencyjnych warunków podatkowych. Jednak nawet wtedy trzeba pamiętać o obowiązku formalnego zgłoszenia tej czynności, jeśli chcemy uniknąć opodatkowania.
A warunkiem zwolnienia jest zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od daty jej otrzymania. W tym celu należy złożyć formularz SD-Z2 – bezpośrednio w urzędzie lub elektronicznie. Brak zgłoszenia w ustawowym czasie skutkuje koniecznością zapłaty podatku od darowizny, nawet jeśli darowizna miała miejsce między najbliższymi krewnymi. A fiskus a darowizna jest tematem, który często wzbudza wątpliwości – szczególnie gdy darowizna przybiera nietypową formę, np. w formie przelewu na wspólne konto małżonków, czy przekazania części majątku w gotówce, a części w naturze (np. w postaci samochodu lub działki). W razie problemów pomocą służy doradca podatkowy Warszawa, który zadba o prawidłowe zgłoszenie darowizny, uwzględniając wszelkie niuanse prawne i wymogi proceduralne.
Kwota wolna i limity darowizn bez podatku
Wiele osób zadaje sobie pytanie: jaki jest limit kwoty darowizny bez podatku? Odpowiedź zależy od przynależności do jednej z trzech grup podatkowych, określonych przepisami prawa.
W przypadku grupy zerowej – obejmującej najbliższych członków rodziny, takich jak małżonek, dzieci, wnuki, rodzice czy rodzeństwo – możliwe jest pełne zwolnienie z podatku od darowizny, pod warunkiem zgłoszenia darowizny w odpowiednim terminie.
Dla pozostałych grup limity darowizn zwolnionych z opodatkowania (według stanu prawnego na 2025 r.) są następujące:
- I grupa podatkowa (np. teściowie, zięć, synowa): 10 434 zł
- II grupa podatkowa (np. wujek, ciotka, kuzynostwo): 7 878 zł
- III grupa podatkowa (osoby niespokrewnione): 5 308 zł
W przypadku przekroczenia tych wartości (w ciągu 5 lat) pojawia się obowiązek podatkowy, a jego wysokość rośnie progresywnie. Stąd też często pojawia się pytanie: kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny w rodzinie? Odpowiedź brzmi: wtedy, gdy wartość przekazanej darowizny przekroczy próg wolny od podatku albo, gdy zwolniona z podatku darowizna nie została zgłoszona na czas..
Jak zgłosić darowiznę do US i nie popełnić błędu?
Aby uniknąć problemów z fiskusem, warto wiedzieć jak prawidłowo zgłosić darowiznę. Podstawą jest wspomniany wcześniej formularz SD-Z2, który należy wypełnić rzetelnie. W formularzu trzeba podać m.in. dane osobowe darczyńcy i obdarowanego, opis przedmiotu darowizny oraz jej wartość. W przypadku przekazania nieruchomości lub większych sum pieniężnych warto dołączyć dodatkowe dokumenty, np. akt notarialny lub potwierdzenie przelewu.
W wielu sytuacjach bardzo istotna może się okazać konsultacja z ekspertem, jakim jest doradca podatkowy Warszawa Praga. Zwłaszcza, gdy darowizna ma charakter cykliczny lub dotyczy znacznych sum lub darowizn gotówki oraz przedmiotów, warto upewnić się, że wszystkie formalności zostały dopełnione zgodnie z obowiązującym prawem.
Darowizny są jednym z najczęstszych sposobów przekazywania majątku w rodzinie. Odpowiednie przygotowanie i znajomość przepisów mogą uchronić przed niepotrzebnymi kosztami i stresującą korespondencją z urzędem skarbowym. Warto więc zadbać o formalności zawczasu, by uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.